Өчигдөр /2021,10,26/ Засгийн газрын зарим сайд нар хэвлэлийнхэнд мэдээлэл өгсөн. Тэдгээрийн нэг нь ЗТХ-ийн сайд Л.Халтар байв. Энэ сайдтай нэр холбогдон хамгийн эхэнд яригддаг сэдэв нь Дарханы зам. Уг нь санхүүжилт нь бэлэн, гацаж тээглээд байх юмгүй төсөл байгаа юм. Ерөнхий зургаараа бүх зүйл Монголын тал, тэр дундаа гардан хариуцагч ЗТХ-ийн яамнаас л хамаарах бүтээн байгуулалт. Замын ажил эхлээд 3 жилийн нүүр үзэж байгаа ч гүйцэтгэл нь 50 хувьд ч хүрээгүй гэсэн таагүй илэрхийлэлтэйгээр энэ ажил үргэлжилж байна.
Гэхдээ салбарын сайдын дахин дахин хэлж байгаагаар ирэх жилийн өдийд замын ажил дуусч ашиглалтад оруулна гэсэн тов бий. Өчигдрийн мэдээллийнхээ үеэр ч сайд үүнийгээ давтана билээ. Ингэхдээ “Ирэх оны аравдугаар сард бид хөдөлгөөнөө нээхийн төлөө ажиллаж байна” гэлээ. “Төлөө ажиллана” гэхээр яг таг ашиглалтад оруулчихна гэсэн итгэл үнэмшил бага байгаа бололтой юм. Товчхондоо хэзээ нэгэн цагт хөдөлгөөнөө нээнэ гэсэн ерөнхий баримжаагаар л явж байх шиг.
Халтар сайдын ажил хэргийн гэхээсээ илүүтэй ач холбогдол багатай, аргацаасан, “Дарханы замаар бид инээгээд алхах өдөр ирнэ” гэхчлэн уянгын халилтай мэдээлэлд иргэд “Дарханы замаар бид алхахгүй. Машинтайгаа давхимаар байна шүү, сайд аа” гэжээ. Үүнийг хариу шоглол гэхээсээ илүүтэй сайд маань Дарханы замыг барих учир холбогдлоо “алхана” гэж андуурчихаад удаашруулаад байгаа юм уу гэж эндүүрмээр ч юм шиг.
Тэрбээр "Дарханы замыг эхлүүлсэн нь хамгийн чухал. Аливаа ажлыг эхлүүлнэ гэдэг нь ажлын 50 хувь” гэсэн үгээр гурван намар дамжин үргэлжилж буй замын ажлын бүтэлгүйтэлээ цайруулахыг оролдоно билээ. Төрийн сайд хүн арай ч эхэлсэн бол 50 хувь нь хийгдсэнтэй адилхан гэсэн итгэл үнэмшилтэй, түүндээ сэтгэл ханаад явдаггүй байх. Зүгээр л хариуцлаггүй байдлаа бүдгэрүүлсэн нь тэр биз. Уг нь Л.Халтар сайд замыг эхлүүлэхээс илүү дуусгах үүргийг Монгол төрийн өмнө хүлээсэн хүн гэдгээ л өглөө бүр санаж баймаар байгаа юм.
Дарханы замын бүтээн байгуулалт мордохын хазгай гэгчээр эхэлсэн. Замын нийт ажлын 50 хувийг анхнаасаа ямар ч машин техникгүй, ажиллах хүчгүй, чадваргүй компанид өгчихсөн тухай яригддаг.
Дарханаас сонгогдсон УИХ-ын гишүүн Г.Дамдиннямын хэлснээр тус замын нийт багцуудын ажил одоогоор төлөвлөгөөнөөс дунджаар 40 хувийн хоцрогдолтой яваа гэжээ. Өөрөөр хэлбэл нийт 10 багцаас ердөө гурван багцийнх нь ажил дуусах шатандаа явж байна.
Замын ажил эхлээд 3 жил болж байхад ийм л дүн зурагтай байгаа юм. Ийм болхоор л ирэх жилийн 10 дугаар сард ашиглалтад оруулна гэхээр нэг л итгэл үнэмшилгүй сонсогдоод байгаа юм. Магадгүй 2022 оны намар мөн л ирэх жилийн өдийд ашиглалтад оруулна гээд яриад сууж болзошгүй.
Л.Халтар сайд мэдээллийнхээ үеэр “Дарханы замын ажлыг удаан яваасай, ажил нь бүтэхгүй байгаасай гэсэн цөөн хүн бий” гэв. Энэ үгээ тэр замын ажил урагшлахгүй байгаа шалтгаантай ямар нэг сэжмээр холбож ойлгуулах гэсэн байх.
Мэдээж хэрэг, хэсэг хүмүүс ингэж бодсоны төлөө улсын хэмжээний том төсөл гацна гэж байхгүй. Гэхдээ ийм нийтлэг эрх ашгийн эсрэг бодолтой хүмүүс саад хийгээд байгаа юм бол сайд та нэр ус, буух эзэн буцах хаягтай нэрлэх ёстой биш үү. Эсвэл тэр хүмүүсийг хууль хяналтын байгууллагад өгч шалгуулах бүрэн эрх нь танд бий.
Сайдынхийсэн мэдээллээс үлдэж буй зураглал гэвэл ирэх жилийн намар Дарханы замын хөдөлгөөнийг нээж ч магадгүй, үгүй ч байж бас мэднэ гэсэн бөөрөнхийлөлөөс хэтэрсэнгүй.
Г.Хан